در دنیای کامپیوتر، مفهومی به نام اورکلاک وجود دارد که با تغییرات در مشخصات فنی سخت‌افزارها، عملکرد کامپیوتر را بهبود می‌دهد. برای آشنایی با مفهوم ضریب مولتی پلایر ابتدا لازم است با کلمات محدوده فرکانس سی پی یو و اورکلاک آشنا شوید.
3 گام تا دانستن ضریب مولتی پلایر سی پی یو چیست؟
سرعت کلاک یا همان فرکانس یک پردازنده معادل است با حاصل ضرب فرکانس پایه (که معمولادر سی پی یو اینتل ۱۰۰ مگاهرتز است) در یک ضریب که با عنوان مولتی پلایر (Multiplier) شناخته می‌شود. به عنوان مثال فرکانس یک پردازنده‌ی 36 گیگاهرتزی از فرکانس پایه‌ی ۱۰۰ مگاهرتز و ضریب 36 به دست می‌آید.
در دنیای کامپیوتر، مفهومی به نام اورکلاک وجود دارد که با تغییرات در مشخصات فنی سخت‌افزارها، عملکرد کامپیوتر را بهبود می‌دهد.
برای آشنایی با مفهوم ضریب مولتی پلایر ابتدا لازم است با کلمات محدوده فرکانس سی پی یو و اورکلاک آشنا شوید.
1) محدوده فرکانس سی پی یو
مفاهیمی مانند فرکانس پردازنده و یا کلاک پردازنده همگی به یک موضوع اشاره دارند؛ سرعتی که پردازنده می‌تواند آن دستور ها را پردازش کند.
فرکانس cpu با واحد گیگاهرتز (GHz) اندازه‌گیری می‌شود و امروزه بیشتر پردازنده‌ها فرکانسی بین 2 الی 4 گیگاهرتز دارند. البته می‌توانید برخی پردازنده‌های رده بالا را با فرکانس 5.5 گیگاهرتزی نیز بیابید.
یک پردازنده 5 گیگاهرتزی است یعنی چه؟ یعنی در هر ثانیه می‌تواند 5 میلیون عمل پردازش را انجام دهد.
در مبحث فرکانس سی پی یوها با دو کلمه فرکانس پایه و فرکانس بوست روبه‌رو هستیم که به صورت دو عدد در واحد گیگا هرتز اعلام می‌شود که کمترین و بیشترین فرکانسی هستند که سی پی یو در حالت روشن و بدون اورکلاک می‌تواند ارائه دهد.
به فاصله بین این دو عدد محدوده فرکانس پردازنده گفته می‌شود.
2) اورکلاک
اورکلاک (Overclock) در لغت به معنی افزایش سرعت کلاک (سرعت کلاک که با هرتز اندازه‌گیری می‌شود، تعداد چرخه‌هایی است که CPU شما می‌تواند در یک ثانیه انجام دهد) پردازنده است.
معنی overclock یا OC، افزایش ولتاژ سخت افزار است.
فقط اجزای سخت‌افزاری که دارای کلاک داخلی برای همگام‌سازی سرعت هستند، می‌توانند اورکلاک شوند.
پردازنده‌ی اصلی کامپیوتر شما به گونه‌ای تنظیم شده که در فرکانس مشخصی کار می‌کند و ماکسیمم فرکانس کاری آن نیز محدود به عددی خاص است.شما می‌توانید با افزایش سرعت سی‌پی‌یو با ایجاد نرخ کلاک بالاتر برای آن یا چند برابر‌کردن قدرت بایوس (BIOS) کامپیوتر، این قطعه را وادار به انجام محاسبات بیشتر در هر ثانیه کنید. طبیعتاً افزایش سرعت سی‌پی‌یو افزایش سرعت کامپیوتر را نیز به دنبال دارد.
بیشتر پردازنده‌ها را می‌توان اورکلاک کرد و سرعت کاری آنها را افزایش داد.بهترین بهبود عملکرد در اورکلاک cpu معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ درصد است.
نکته : تا زمانی که ولتاژ اضافی اعمال نکنید و تنظیمات خنک‌کننده برای کنترل گرمای اضافی داشته باشید، اورکلاک کردن CPU ایمن است.
قبل از اقدام به اورکلاکینگ، به نوع پردازنده سیستم توجه کنید. اکثر پردازنده‌ها قابلیت اورکلاک دارند اما برخی قابلیت اورکلاک ندارند که به آنها پردازنده قفل شده می‌گویند. اورکلاک پردازنده به دو روش انجام می‌شود:
- افزایش سرعت کلاک پایه
- افزایش ضریب کلاک پایه
قبل از ادامه مبحث یک پیشنهاد عالی براتون داریم…
سی پی یو قوی و پرکاربرد با کاربری خانگی و مهندسی با پایین‌ترین قیمتی که می‌تونید در بازار پیدا کنید. حتما یک سر به این محصول بزنید.
3) ضریب Multiplier:
در ابتدا توضیح کوتاهی در مورد باز یا بسته بودن ضریب مولتی پلایر ارائه خواهیم داد:
باز یا بسته بودن ضریب مالتی پلایر :
- بسته: نمی شود حداکثر فرکانس را از حالت بوست یا توربو بالاتر برد
- باز :شما می‌توانید با فرآیندی به نام اورکلاک فرکانس کاری CPU را از بیشترین میزان فرکانس توربو بالا ببرید.
یکی از راه‌های اورکلاک کردن کامپیوتر، دستکاری در فرکانس پایه و ضریب مولتی پلایر پردازنده است. اما معمولا در پردازنده‌های ارزان، ضریب مولتی پلایر توسط سازنده قفل (Locked) می‌شود و نمی‌توان تغییری در آن به وجود آورد.
چنانچه بخواهید در این پردازنده‌ها به قدرت بیشتری دست پیدا کنید، تنها می‌توانید اندکی (کمتر از ۱۰ مگاهرتز) در فرکانس پایه تغییر ایجاد کنید تا پردازنده‌تان کمی تغییر را به خود ببیند.
اما در مدل‌هایی که مولتی پلایر باز (Unlocked) دارند، می‌توانید هم فرکانس پایه و هم ضریب را تغییر دهید. اعمال تغییرات در مولتی‌پلایر و فرکانس مبنا کار ساده‌ای نیست و به سال‌ها تجربه و کار عملی نیاز دارد.
در تولیدات INTEL مدل‌هایی که کدشان به K ختم می‌شوند دارای مولتی‌پلایر باز هستند و در تولیدات AMD حرف X نشان‌دهنده‌ی ضریب باز است.
که استفاده از یک پردازنده‌ی اورکلاک شده مثل استفاده از خودرویی است که موتور توربو دارد. با وجود این که قدرت بیشتری تحویل می‌دهد، شاهد استهلاک بیشتری هم خواهید بود.
فرکانس در پردازنده های اینتل به صورت پله‌های 100 مگاهرتزی و در AMD به صورت پله‌های 25 مگاهرتزی افزایش پیدا می‌کنند.
از کجا بفهمیم ضریب مالتی پلایر یک سی پی یو چند است؟ جواب ساده است : از فرکانس مرجع
هنگامی که فرکانس در سی پی یو های اینتل به صورت پله‌های 100 مگاهرتزی یعنی 0.1 گیگاهرتزی افزایش می‌یابد و فرکانس مرجع یک پردازنده 3.6 گیگاهرتز است با تقسیم 3.6 گیگاهرتز بر 0.1 گیگاهرتز به عدد 36 خواهیم رسید که همان عدد ضریب مالتی پلایر یا مولتی پلایر است.
وقتی می‌گوییم ضریب مالتی پلایر 36 است یعنی چه ؟ یعنی باید فرکانس آن 36 پله افزایش پیدا کند تا به حداکثر استفاده از فرکانس مرجع برسد.
نکته: اصطلاح ضریب مولتی پلایر فقط برای محدوده فرکانس خاموشی تا مرجع است.
از این‌که تا به اینجا با مهرگان آی تی همراه بودید از شما سپاسگزاریم.
در انتها:
به خاطر داشته باشید اگر برای کارهای سینگین گیمینگ یا گرافیکی و یا انجام چندین کار همزمان در سیستم خود نیاز به افزایش فرکانس و یا اورکلاکینگ دارید به ضریب مالتی پلایر و قدرت اورکلاکینگ سی پی مورد نظر خود توجه کنید.
از این مطلب یاد گرفتیم که رابطه اورکلاک و ضریب مالتی پلایر سی پی یو چیست؟ همچنین با روش‌های افزایش فرکانس کاربردی سی پی یو و مطالب مرتبط با آن آشنا شدیم، ضریب مالتی پلایر باز و بسته را شناختیم و توضیحاتی مختصر از فرکانس مبنا و بوست خدمت شما ارائه شد.
برای مشاهده مقالات بیشتر از شرکت مهرگان آی تی می‌توانید به قسمت مقالات آموزشی در سایت ما مراجعه فرمایید.