به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، مسئولیت دیه و رابطه سببیت، حلقه پیوند عمیق دو عرصه مدنی و کیفری در حقوق ایران است؛ ویژگی‌ها و انواع مختلف سببیّت تا بدان حد متنوع و متعددند که برخی بدون دقت در تفاوت ماهوی و آثار حقوقی آن‌ها با یکدیگر و تنها با تکیه بر شباهت اسمی سببیّت، مسئولیت دیه را برای تمامی موارد ثابت دانسته‌اند. از سوی دیگر نادیده گرفتن ماهیت مسئولیت دیه و رابطه آن با مسئولیت مدنی و کیفری باعث بروز اختلافات بسیار بین آرای قضایی در تعیین آثار و حدود مسئولیت دیه شده است.
کتاب «مسئولیت دیه و رابطه سببیت» نمودار تلاش فکری نگارندگان برای شناسایی انواع مختلف سببیّت و موانع آن و نیز درکی درست از پیشینه مسئولیت دیه در اسلام و ادیان توحیدی و رابطه آن با مسئولیت مدنی و کیفری در حقوق معاصر است تا بدین ترتیب ضمن حل اختلافات و ابهامات قضایی، نشان دهنده پیوند مباحث عقلانی در حقوق معاصر با مباحث تعبدی فقه اسلامی باشد و پویایی و بالندگی فقه شیعه را نیز به رخ بکشاند.
این کتاب در سه بخش تألیف شده است؛ بخش اول در باب «مفهوم شناسی و پیشینه شناسی دیه» مشتمل بر دو فصل است. فصل اول با عنوان تعاریف و مفاهیم به بیان تعریف سببیّت و «دیه» می‌پردازد. فصل دوم با عنوان دیرینه تشریعی و تقنینی مسئولیت دیه به بررسی دیرینه تشریعی دیه در ادیان الهی و جایگاه دیه در قبایل بدوی و عصر جاهلیت عرب اختصاص دارد.
بخش دوم با عنوان «اسباب و موجبات دیه و اصول حاکم بر سببیّت» شامل پنج فصل است؛ نویسنده در فصل اول با عنوان ماهیت سببیت جنایی و انواع و آثار آن انواع تسبیب و احکام و آثار تسبیب جنایی را شرح داده، در فصل دوم با عنوان اسباب و موجبات دیه موارد ثبوت مسئولیت دیه، مسئولیت دیه در موارد علم اجمالی در جنایات عمدی و مسئولیت دیه در موارد جنایات منتهی به کمای عمیق را تبیین کرده و در فصل سوم با عنوان تعدّد اسباب و مسبّبات، اسباب مستقیم طولی و دیدگاه‌های محدود کننده، تعدد اسباب عرضی و مسئولیت دیه و تداخل در مسئولیت دیه را مورد تأکید قرار داده است. در فصل چهارم با عنوان «موانع مسئولیت» قاعده تحذیر و رفع مسئولیت دیه، قاعده اقدام و و رفع مسئولیت دیه و عناوین و احکام ثانوی و رفع مسئولیت دیه به رشته تحریر درآمده است. فصل پنجم با عنوان موجبات دیه در شریعت یهود و زرتشت، موجبات دیه در شریعت یهود و نظام دیه در شریعت زرتشت را بیان کرده است.
«ویژگی‌های مسئولیت دیه و رابطه آن با مسئولیت مدنی و کیفری» عنوان سومین و آخرین بخش از کتاب حاضر است که مشتمل بر پنج فصل است. فصل اول مبانی پیدایش مسئولیت و رابطه انواع آن با یکدیگر و فصل دوم ویژگی‌های اثباتی مسئولیت دیه، مدنی و کیفری را تشریح کرده است. فصل سوم با عنوان حدود مسئولیت دیه به بررسی انواع زیان‌های موضوع مسئولیت دیه، کلیاتی درباره مقادیر دیات و تعیین زیان‌های موضوع مسئولیت مدنی و کیفری فراتر از مسئولیت دیه اختصاص دارد. نویسنده در فصل چهارم با عنوان رابطه مسئولیت دیه با مسئولیت مدنی و کیفری، رابطه اصول حاکم بر مسئولیت دیه با اصول حاکم بر مسئولیت مدنی و کیفری و نگرش تطبیقی به ادیان و مذاهب پیرامون رابطه مسئولیت دیه با مسئولیت مدنی و کیفری را بیان کرده و در فصل پنجم با عنوان تعیین مسئول و محل استقرار ضمان در مسئولیت دیه قاعده کلی در تعیین مسئول و محل استقرار ضمان دیه، شرایط و اوصاف عاقله و ضمان بیت المال و حاکم اسلامی در موارد مسئولیت دیه را مورد تأکید قرار داده است.
کتاب «مسئولیت دیه و رابطه سببیت» اثر سیدصادق سیدحسینی و زهرا مریمی در 744 صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسیده است.
علاقه مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند به نشانی اینترنتی مؤسسه بوستان کتاب به آدرس www.bustaneketab.ir مراجعه کنند.
انتهای پیام/