06 مرداد 1403 ساعت 21:21
دانشمندان موفق شدند در اقدامی خارق‌العاده اکسیژن تاریک را در اعماق اقیانوس کشف کنند. این یافته مهم می‌تواند نحوه پیدایش حیات در کره زمین و حتی جهانی‌بینی ما را کاملا تغییر دهد.
دانش انسان از جهان هستی صرفا بر پایه مشاهداتی ما از کره زمین رقم خورده است. به‌همین‌خاطر وقتی به دنبال مواردی همچون یوفو و موجودات فضایی می‌گردیم، به‌نشانه‌های انسانی توجه می‌کنیم. هرچند کشف اکسیژن تاریک نشان می‌دهد که این رویکرد تا چه اندازه اشتباه است. پیشتر ما تصور می‌کردیم که اکسیژن تنها می‌تواند توسط موجودات زنده تولید شوند؛ اما حالا منبع جدیدی برای اکسیژن در اختیار داریم.
کشف اکسیژن تاریک می‌تواند باور ما در مورد تکامل حیات را کاملا دگرگون کند
ماجرایی از جایی شروع شد که گروهی از دانشمندان به سرپرستی اندرو سویتمن، استاد اکولوژی دریایی و زیست‌شیمیدان مطرح تصمیم گرفتند وضعیت بستر دریا را بررسی کنند. آنها حسگرهای مختلفی را روانه اعماق اقیانوس آرام کردند تا میزان اکسیژن را بررسی کنند. سویتمن پس از بررسی داده‌ها تصور کرد که حسگرها دچار اختلال شده‌اند. به این خاطر که همه پژوهش‌های پیشین نشان می‌دادند با افزایش عمق آب میزان اکسیژن کاهش می‌یابد.
به‌همین‌خاطر آنها بارها و بارها آزمایش‌های خود را تکرار کردند و حتی از روش دیگری بهره گرفتند. هرچند هربار با نتایج مشابهی مواجه شدند. میزان اکسیژن با رسیدن به بستر اقیانوس افزایش پیدا می‌کرد. آنجا بود که سویتمن و همکارانش متوجه شدند توانسته‌اند به یک موفقیت بزرگ علمی دست یابند. در واقع این اولین بار بود که مشاهده می‌شد اکسیژن بدون دخالت موجودات زنده تولید می‌شود. کشف مهمی که می‌تواند نظریه‌های مربوط به شکل‌گیری حیات در کره زمین را دگرگون کند.
دانشمندان نتایج پژوهش‌های چندین ساله خود را در مجله Nature Geoscience منتشر کردند. مقاله‌ای که توانست خیلی زود در صدر اخبار علمی قرار گیرد. بر اساس یافته‌های سویتمن و همکارانش کلوخههای چندفلزی کوچک موجود در منطقه کلاریون-کلیپرتون اقیانوس آرام می‌توانند با الکترولیز آب دریا اکسیژن تولید کنند. در واقع این کلوخه‌ها دارای بار الکتریکی هستند و می‌توانند فرآیند تجزیه آب به هیدروژن و اکسیزن را انجام دهند.
کلوخههای چندفلزی به‌وفور در دشت‌های مغاکی اقیانوس‌ها حضور دارند و مسئول تولید اکسیژن تاریک هستند. دشت‌های مغاکی به مناطقی مسطح در بستر اقیانوس گفته می‌شود که در عمق ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ متری سطح آب قرار گرفته‌اند. کلوخههای اشاره شده معمولا از اکسید آهن یا منگنز تشکیل شده‌اند؛ اما گاهی می‌توان فلزاتی همچون کبالت، نیکل و لیتیوم را نیز در آنها مشاهده کرد.
جالب اینجاست که سویتمن و همکارانش در ابتدا حتی سر سوزنی احتمال نمی‌دادند که با یک پدیده عجیب به‌نام تولید اکسیژن تاریک مواجه شوند. آنها صرفا می‌خواستند تاثیر استخراج مواد معدنی موجود در کلوخههای چندفلزی بستر اقیانوس را در منطقه کلاریون-کلیپرتون بررسی کنند. منطقه‌ای که حدود ۴.۵ میلیون کیلومتر مربع از بستر اقیانوس را پوشش می‌دهد. به‌همین‌خاطر نیز دانشمندان تجهیزات پیشرفته خود را در مناطق مختلف قرار داده بودند.
با توجه به اینکه با افزایش عمق نور کمتری در دسترس خواهد بود، موجودات فوتوسنتز کننده کمتری در اعماق اقیانوس‌ها وجود دارند. همین نیز باعث می‌شود که سطح اکسیژن در مناطق عمیق‌تر کمتر باشد. هرچند که تجهیزات علمی چیز دیگری را نشان می‌دادند. در این مناطق اکسیژن تاریک وجود داشت. اکسیژنی که ۴۰۰۰ متر زیر سطح آب شکل گرفته است.
مسئله مهم اینجاست که نور نمی‌تواند به عمق ۴۰۰۰ متری آب نفوذ کند و تمام اکسیژن تولیدی در این منطقه به کلوخههای چندفلزی تعلق دارد. این دستاورد عجیب باور ما درباره نحوه شکل‌گیری حیات در کره زمین را نیز تغییر می‌دهد. پیشتر دانشمندان فکر می‌کردند که اکسیژن زمین به‌صورت طبیعی و در نتیجه فرآیند فتوسنتز به‌وجود آمده است. هرچند که حالا یک منبع متفاوت در اختیار داریم.
همین نیز باعث شده که سوال‌های جدیدی در مورد پدیدار شدن حیات در حدود ۳.۷ میلیارد سال پیش مطرح شود. به‌عنوان مثال ما می‌دانیم که جانداران هوازی برای بقا به اکسیژن نیاز دارند. پیشتر دانشمندان بر این باور بودند که حیات ابتدا در سطح زمین شکل گرفته است؛ اما حالا با وجود اکسیژن تاریک باید برسید که ابتدا جانداران هوازی کجا ظاهر شدند.
source