08 مرداد 1403 ساعت 12:40
انسان برای سفر به اعماق فضا ساخته نشده است و نمی‌تواند برای مدت طولانی شرایط وحشتناک خارج از کره زمین را تحمل کند. به‌همین‌خاطر دانشمندان در تلاش هستند با تغییر ژنتیک و ساخت ابرانسان بالاخره سفرهای فضایی بین ستاره ای را به یک واقعیت تبدیل کنند.
این روزها علاقه به انجام کاوش‌های فضایی جان تازه‌ای گرفته است. آمریکا و چین رقابت سنگینی را در این حوزه آغاز کرده‌اند و می‌خواهند هرچه زودتر به ماه برسند. هرچند سفر به ماه در مقایسه با ابعاد حیرت‌انگیز کهکشان راه شیری و جهان هستی اقدامی فوق‌العاده کوچک محسوب می‌شود. به‌همین‌خاطر سازمان‌های مختلف فضایی در تلاش هستند کم‌کم شرایط را برای سفرهای بین ستاره ای محیا کنند. اخیرا نیز ایده تغییر ژنتیک و ساخت ابرانسان برای انجام سفرهای فضایی بین ستاره ای و خارج شدن از منظومه شمسی مطرح شده است.
تغییر ژنتیک می‌تواند اکثر مشکلات انسان برای انجام سفرهای فضایی طولانی را از بین ببرد
با مرور اخبار نجوم می‌توان متوجه شد که ناسا به یک پیشرانه خاص برای انجام سفرهای فضایی دلبسته است. پیشرانه‌ای که می‌تواند مدت زمان سفر رفت و برگشت به مریخ را از دو سال به تنها دو ماه کاهش دهد. چنین دستاوردی را می‌توان یک گام مهم قلمداد کرد؛ اما کافی نیست. در واقع هنوز موانع زیادی در مسیر خارج شدن انسان از منظومه شمسی وجود دارد. ما با محدودیت مواد غذایی مواجه هستیم و نمی‌توانیم ذخایر خیلی زیادی را در یک فضاپیما جا دهیم.
همچنین تشعشعات فضایی می‌توانند آسیب شدیدی را به فضانوردان وارد کرده و سبب نارسایی کلیه و ایجاد سرطان‌های مختلف شوند. علاوه بر اینها نمی‌توان از مسئله عمر محدود انسان به‌راحتی گذشت. حتی با بهترین و سریع‌ترین فضاپیماها نیز سفر به نزدیک‌ترین ستاره چند ده هزار سال طول خواهد کشید. البته برخی امیدوار هستند که با رسیدن به فناوری‌های پیشرفته و ساخت ماشین وارپ همه این مشکلات برطرف شوند؛ اما فعلا چنین امکانی در اختیار انسان قرار ندارد.
اینجاست که گزینه تغییر ژنتیک و ساخت ابرانسان برای انجام سفرهای فضایی مطرح می‌شود. اخیرا نیز مناظره جذابی در این خصوص بین سر مارتین ریس، دانشمند اخترفیزیک مطرح بریتانیایی و دکتر رابرت زوبرین، از مدافعان کاوش در مریخ برگزار شده است. مارتین ریس در جدیدترین کتاب خود به‌نام «پایان فضانوردان» به مزایای کاوش‌های رباتیک در فضا پرداخته است.
به‌باور وی ما می‌توانیم با هزینه بسیار کمتر و بدون متحمل شدن خطرات مختلف با تعدادی ربات به‌کاوش در مناطق مختلف منظومه شمسی بپردازیم. هرچند که در سمت مقابل دکتر زوبرین از ایده کاوش‌های انسانی حمایت می‌کند. این دو بر سر موضوعات گوناگون اختلاف نظر داشتند؛ اما در یک موضوع به‌توافق رسیدند. هر دو دانشمند بر این باور هستند که تغییر ژنتیک و ساخت ابرانسان برای انجام سفرهای فضایی بین ستاره ای امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.
بدین‌ترتیب ما می‌توانیم محدودیت‌های خود را دور بزنیم و به‌گونه‌ای چند سیاره‌ای تبدیل شویم. ژنوم انسان شامل تمامی DNA موجود در سلول‌های بدن ما می‌شود. جالب است بدانید که از سال ۲۰۱۱ این امکان برای بشر فراهم شده است که بتواند به آسانی و با دقت بالا ژنوم را تغییر دهد.
در ابتدا نیز یک ابزار مولکولی به‌نام Crispr-Cas9 ارائه شد که امروزه با هزینه کم حتی در آزمایشگاه‌های دبیرستان‌ها در دسترس است. این ابزار در ایستگاه فضایی بین‌المللی نیز مورد استفاده قرار گرفت. کمی بعد نوبت به روش‌های جدیدتر رسید که سبب شده‌اند امکان تغییر ژنوم هر موجود زنده‌ای را داشته باشیم.
ظرفیت‌های بالا این شاخه از پزشکی و سلامت برای تغییر انسان تقریبا بی‌نهایت قلمداد می‌شود. به‌عنوان مثال تغییر ژنتیک و ساخت ابرانسان می‌تواند مشکل تشعشعات فضایی را در سفرهای بین ستاره ای کامل از بین ببرد. ما می‌دانیم که حضور طولانی‌مدت در فضا می‌تواند باعث آسیب شدید به بافت‌های مختلف بدن و بروز سرطان شود. همچنین دانشمندان تاکنون موفق شده‌اند برخی باکتری‌ها را شناسایی کنند که توانایی پاکسازی تشعشعات یک منطقه را دارند.
اگر بتوان به‌نحوی ژن‌های مربوط به این نوع باکتری‌ها را به ژنوم انسان اضافه کرد، یکی از مشکلات مهم انسان حذف خواهد شد. شاید در نگاه اول موضوع به چیزی که در فیلم‌های علمی تخیلی می‌بینیم شبیه باشد؛ اما بسیاری از دانشمندان برجسته جهان فکر می‌کنند که این مسیر تنها گزینه انسان برای خارج شدن از منظومه شمسی است.
همچنین دانشمندان می‌توانند با ایجاد تغییراتی در ژنوم انسان فرآیند پیری را کند کرده و جلوی فروپاشی سلول‌ها را بگیرند. البته تغییر ژنتیک برای انجام سفرهای فضایی فقط به انسان محدود نمی‌شود. ما این توانایی را داریم که ژنوم گیاهان را نیز برای مقاومت در برابر تشعشعات فضایی تغییر دهیم. بدین‌ترتیب مشکل کمبود غذا برای سفرهای فضایی برطرف خواهد شد. پس از این مرحله نیز باید سراغ ساخت داروهای شخصی‌سازی شده با توجه به ژنوم خاص فضانوردان برویم.
خرس آبی می‌تواند الگوی ما برای ساخت ابرانسان باشد
جالب اینجاست که یک جانور آبزی به‌نام خرس دریایی توانسته به‌شدت توجه علاقه‌مندان به تغییر ژنتیک انسان برای سفرهای فضایی را جلب کند. این جانور می‌تواند دما، فشار و تشعشعات فوق‌العاده شدید را تحمل کند. همچنین خرس آبی مشکلی با گرسنگی طولانی‌مدت و حتی حضور در فضا ندارد.
اخیرا نیز پژوهشگران تلاش‌های خود را صرف کشف ژن‌ها و پروتئین‌های مهم تاثیرگذار بر خرس آبی کرده‌اند. اگر بتوانیم برخی از این ژن‌ها را وارد گیاهان یا بدن انسان کنیم، قطعا آینده سفرهای فضایی متفاوت خواهد شد. گروهی از دانشمندان ادعا می‌کنند که توانسته‌اند برخی از ژن‌های خرس آبی را به سلول‌های انسان در آزمایشگاه اضافه کنند.
نتیجه نیز نشان داد که سلول‌های انسان مقاومت بیشتری در برابر پرتو ایکس از خود نشان می‌دهند. هرچند تا عملی کردن این ایده در یک انسان زنده راه زیادی در پیش داریم. به‌طورکلی تغییر ژنتیک انسان می‌تواند آینده درخشانی را برای سفرهای فضایی رقم بزند؛ اما مشکل اینجاست که اینکار می‌تواند ظرفیت‌های تاریک زیادی را هم بیدار کند.
همین نیز سبب شده که بسیاری از کشورها از جمله کانادا و آلمان محدودیت‌های زیادی را برای این حوزه در نظر بگیرند. هرچند که محدودیت‌های چند کشور غربی لزوما باعث نمی‌شود که دیگر کشورها در این زمینه فعالیت نکنند. به‌عنوان مثال در سال ۲۰۱۸ یک دانشمند چینی به‌نام HE Jiankui اعلام کرد که توانست اولین انسان‌های تغییر ژن یافته را ایجاد کند. او ژنی را وارد بدن یک جنین دوقلو کرده بود تا آنها در برابر ویروس HIV مقاوم شوند.
البته پس از اعلام این مسئله در اخبار علمی دولت چین فورا HE Jiankui را دستگیر کرد؛ اما این دانشمند چینی اکنون آزاد است و به‌انجام تحقیقات خود ادامه می‌دهد. طبیعتا افکار عمومی جهان نیز با موضوع تغییر ژنتیک انسان برای انجام سفرهای فضایی مخالفت می‌کند؛ زیرا احتمال ظهور یک گونه جدید و نابودی گونه فعلی مطرح خواهد شد. با همه اینها به‌نظر می‌رسد که ظهور ابرانسان دیر یا زود به‌صورت رسمی اعلام خواهد شد و پس از آن عصر جدیدی در زندگی هوشمندترین گونه سیاره زمین آغاز می‌شود.
source