نقد سریال قهوه پدری مهران مدیری ؛ قسمت اول تا چهارم

نقد قهوه پدری

در این مطلب به نقد قسمت به قسمت سریال قهوه پدری می‌پردازیم و شما در طول دیدن این مجموعه می‌توانید با بررسی و تحلیل فیگار همراه شوید.

نقد قسمت اول

چه می‌توان گفت؟ «مهران مدیری» دوباره به دنیای سریال بازگشته و ماجرایی جدید با بازیگرانی نام آشنا روایت می‌کند. در ابتدا به تیتراژ سریال اشاره می‌کنیم که به شکلی جالب به اسم و موضوعیت سریال اشاره دارد و به نظر می‌رسد که کم کم با جلو رفتن داستان بیشتر به معنای آن پی می‌بریم.

سکانس اول با حضور «سام درخشانی» در نقش «جهانگیر» شروع می‌شود که ناگهان به دوربین نگاه می‌کند و ما با یک عینک ذره‌بینی به شدت بامزه که چشمان او را بیش از حد درشت نشان می‌دهند مواجه می‌شویم.

قهوه پدری کاملا داد می‌زند که من ساخته «مهران مدیری» هستم و شما از طراحی دکور تا نوع بازیگری نقش‌ها می‌توانید رد پای کارگردانی «مدیری» را مشاهده کنید. همه جزئیات مطابق سریال‌های قبلی این کارگردان است و ظاهراً او همواره فرمول مخصوص به خود را طی کرده تا یک اثر مختص به خود خلق کند.

از همان ابتدا مشخص می‌شود که داستان سریال قرار است در حین خنده‌دار بودن، تلخ هم باشد. قهوه پدری از ابتدا به نقد جامعه می‌پردازد و از موضوع کتاب شروع می‌کند که همواره یکی از دغدغه‌های «مهران مدیری» بوده است. فرمول این کارگردان در به تصویر کشیدن مشکلات جامعه یا حتی سیاست به صورت طنز، کاملاً قابل احترام است و نشان می‌دهد که سریال حرفی برای گفتن دارد.

«ژاله صامتی» با اینکه یک نقش تقریباً تکراری دارد، اما عملکرد بی‌نظیری ارائه می‌دهد و بار کمدی سریال را به دوش می‌کشد. شاید بتوان گفت که اگر او در این مجموعه حضور نداشت، سریال یک مهره اساسی برای خلق کمدی را از دست داده بود.

داستان سریال به خانواده‌ای می‌پردازد که در میان گرفتاری‌های خودشان دچار مشکلات مالی هم هستند. «جهانگیر» به عنوان پدر خانواده یک کتاب فروشی را اداره می‌کند که مشتری ندارد و خانم او در بانک مشغول به کار است. داستان می‌خواهد به مخاطب بفماند که این خانواده از لحاظ مالی دچار کمبود هستند، اما چیزی که دیده می‌شود کمی متفاوت است.

پسر آن‌ها با بهترین تشکیلات کامپیوتری سر و کار دارد و در انتها دیدیم که سوار سوزوکی هستند و به سمت فردی که همچنان برای مخاطب ناشناس است می‌روند. به طور کلی اگر قسمت اول را نگاه کنید، متوجه می‌وید که این موضوع برای شما باورپذیر نیست که این خانواده واقعا با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنند و سریال کمی در این موضوع کوتاهی کرده است.

البته از همین ابتدا نمی‌توان در مورد داستان نظر خاصی داد و باید ببینیم که «مهران مدیری» در ادامه چه حرفی برای گفتن دارد.

نقد قسمت دوم

قسمت سوم روند خطی داستان را دنبال می‌کند و از همانجایی شروع می‌شود که قسمت دوم به اتمام رسیده بود. خانواده «جهانگیر» به سراغ مردی با بازی «مهران مدیری» می‌روند که همچنان اسم او مشخص نیست و نمی‌دانیم دقیقاً چه نسبتی با آن‌ها دارد.

از طرفی گذشته تلخی میان آن‌ها وجود داشته و مادر خانواده از روبه‌رو شدن با او ناراضی است و همین موضوع لحظات کمدی خوبی را خلق کرد. در این قسمت است نام قهوه پدری یا همان پدر قهوه معنا پیدا می‌کند و تقریباً اصل داستان از همین جا شروع می‌شود.

خانواده «جهانگیر» مجبور می‌شوند تا پولی را برای سرمایه‌گذاری روی واردات قهوه جمع‌آوری کنند تا با سود پول به اهداف خود برسند. به همین جهت هر کدام از اعضا به سراغ قرض گرفتن و جور کردن مبالغ مختلف می‌روند و در این میان، داستان سریال برای به تصویر کشیدن صحنه‌های طنز موقعیت‌های خوبی پیدا می‌کند.

ریتم کمدی سریال نسبت به قسمت قبلی بهتر می‌شود و تماماً روی دوش «ژاله صامتی» نیست. در هر سکانس بازیگران مختلف حرفی برای گفتن دارند و این باعث می‌شود تا ماجرا خسته‌کننده نباشد.

همچنین در میان تمام این موضوعات، دغدغه‌مند بودن کمدی این اثر کاملاً به چشم می‌خورد. «مدیری» همچنان مشکلاتی که در آثار قبلی او می‌بینیم را به شیوه‌های مختلف بازگو می‌کند؛ هم چشم و هم چشمی گرفته تا فروش کیلویی کتاب.

اولین حضور «حامد آهنگی» در همین قسمت رقم می‌خورد و به راحتی می‌توان گفت که جای او در یکی از آثار «مدیری» خالی بود. «آهنگی» سبک بازی مخصوص خود را به عنوان یک نگهبان پیاده‌سازی کرده و انتظار می‌رود که در قسمت‌های بعدی شاهد حضور پررنگ‌تری از او باشیم.

قسمت دوم با یک خبر ناگوار به پایان می‌رسد و آتش ماجرا را شعله‌ور می‌کند. این اپیزود با یک روایت خوب و کمدی عالی، عملکرد بسیار خوبی داشت و باید ببینیم که قهوه پدری تا انتها این ریتم خوب را حفظ می‌کند یا خیر.

نقد قسمت سوم

قسمت دوم با یک خبر بسیار بد و ورشکستگی خانواده به اتمام رسید. قسمت سوم قهوه پدری بیشتر به سمت پیامدهای این ماجرا تمایل دارد تا اینکه داستان را جلو ببرد. از حضور طلبکاران متعدد گرفته تا تصمیم به خودکشی «جهانگیر» که تماماً از عواقب اشتباهات این خانواده هستند.

قسمت سوم برگ برنده‌ای ندارد و تماما طوری پیش می‌رود که بیننده را خسته می‌کند و داستان را به جای خاصی هدایت نخواهد کرد. ریتم کمدی به طرز عجیبی در این قسمت افت کرده و ظاهراً عوامل در خلق موقعیت‌های کمدی ناکام مانده‌اند.

از نگاه من اصل مطلب در آثار «مهران مدیری» کمدی منحصر به فردش نیست، بلکه پیامی است که در دل یک طنز تلخ جای می‌‎گیرد. داستان‌های «مدیری» همواره به فسادهای مختلف اشاره دارند و اینبار ظاهراً نوبت به فسادهای بانکی رسیده است. قهوه پدری در هر قسمت نقد محکمی دارد و در این قسمت هم طعنه خود را به فساد می‌زند.

قسمت سوم تا حد زیادی خسته‌کننده است و تماما درگیر مسائل فرعی ماجرا می‌شود؛ در این میان سعی می‌کند با شوخی‌های اینستاگرامی مارا بخنداند، اما موفق نیست. همچنین شاهد صحنه‌های احساسی کمی هستیم که تاثیرگذاری چندانی ندارند و با شوخی‌های بی‌مزه و دیالوگ‌های بد خراب می‌شوند. در واقع سریال ما را به درون یک داستان تلخ و طعنه‌آمیزی برده که نمی‌تواند تاثیر مستقیم و خوبی داشته باشد.

در انتها شاهد تعلیقی هستیم که «جهانگیر» را به سمت تصمیمی سخت می‌کشاند. او به خانواده‌اش پیشنهاد می‌کند که از بانکی که «سیمین» (همسرش) در آن مشغول کار است دزدی کنند. این پیشنهاد به نظر زیاد عاقلانه نیست و احتمالا آن‌ها را از چاله به چاه پرت می‌کند.

باید دید که آیا قسمت‌های بعدی قهوه پدری می‌توانند ریتم درست و خوبی به داستان و کمدی بدهند یا خیر.

نقد قسمت چهارم

قسمت چهارم در ادامه ماجرای تصمیم «جهانگیر» به دزدی از بانک می‌پردازد. در مرحله اول باید گفت که سریال نمی‌تواند این موضوع را برای مخاطب قابل باور کند و هیج هیجان یا استرسی ایجاد نخواهد کرد.

خانواده کم کم به سمت کشیدن نقشه برای سرقت از بانک می‌روند و اعضای جدید هم به گروه اضافه می‌کنند. این ماجرا می‌تواند هیجان انگیز باشد و صحنه‌های کمدی بسیار خوبی ایجاد کند، اما ریتم بازی هنرپیشه‌ها هیچ تغییری ندارد و داستان هم به این موضوع کمکی نمی‌کند.

به شکلی که بازیگران از ابتدا تا الان فقط یک سبک واحد را پیش گرفته‌اند و ما تنها شاهد تکرار شوخی و طنزهای بی اثر هستیم. نا گفته نماند که موقعیت‌های کمدی بسیار تکراری و قدیمی هستند و تقریبا آن‌ها را در هر سریال یا فیلم کمدی ایرانی دیگری که امروزه منتشر می‌شود مشاهده می‌کنیم.

از «مهران مدیری» به عنوان یکی از کارگردانان و طنزپردازهای مطرح ایران انتظار بیشتری می‌رود، زیرا طنز در سریال‌های او شدیداً افت کرده و تقریبا هیچ شخصیتی وجود ندارد که بتوانیم با او ارتباط خوبی برقرار کنیم.

قابل درک و بسیار فوق‌العاده است که «مدیری» در آثارش به نقد فرهنگ اشتباه جامعه می‌پردازد، اما این کار باید روندی درست داشته باشد و صرفا مطرح کردن موضوعات بنا بر تاثیرگذار بودن آن نخواهد بود. ایجاد یک شخصیت پردازی عمیق و موقعیت‌های کمدی خلاقانه ماجرا را سرگرم‌کننده و در نهایت تاثیرگذار می‌کند، اما قهوه پدری چنین چیزهایی ندارد.

البته این موضوع هم وجود دارد که ظاهرا «مهران مدیری» در ساخت سریال‌های شبکه خانگی به ورطه تکرار افتاده است. سریال هیولا که چند سال پیش منتشر شد، دقیقا ساختار مشابهی با فهوه پدری دارد. این تکرار زمانی جذاب بود که ما همواره «سیامک انصاری» را در میان افرادی عجیب و جالب میدیدم و هرکدام از آن‌ها بمب خنده‌ای ایجاد می‌کردند.

جمع‌بندی

قهوه پدری از مورد انتظارترین سریال‌های سال 1403 بود که بدون شک کمدی متفاوت و اختصاصی «مهران مدیری» را به همراه دارد. باید تا انتهای این مجموعه منتظر باشیم تا ببینیم که آیا بر خلاف سریال‌های قبلی این کارگردان با اثر بهتری روبه‌رو هستیم یا خیر.

بیشتر بخوانید: