نقد و بررسی بازی STALKER 2: Heart of Chornobyl

Stalker 2: Heart of Chornobyl میراثی از دوران طلایی بازی‌های ویدیویی است، زمانی که ایجاد اتمسفر گیرا و چالش‌های فراوان در کنار القای حس ترس و تنهایی، حرف اول را در عناوین بقا می‌زدند تا این ژانر چیزی بیشتر از سرگرمی ارائه دهد، یعنی تجربه‌ای عمیق و تامل‌برانگیز. حال، نسخه دوم این سری پس از ۱۵ سال از عرضه آخرین بازی بازگشته تا دنیای غنی و رمزآلود استاکر را دوباره برایمان زنده کند. اما آیا این اثر توانسته از چالش‌های تولید خود سربلند بیرون بیاید یا اینکه زیر سایه انتظارات خرد شده است؟

همانطور که می‌دانید، STALKER 2 در واقع چهارمین نسخه از این سری محسوب می‌شود. یک سال پس از عرضه بازی STALKER: Call of Pripyat، عنوان STALKER 2 برای اولین بار معرفی شد. این خبر در ابتدا عده کثیری از طرفداران استاکر را خوشحال کرد اما کسی در آن روزها خبر نداشت که برای تجربه این بازی باید ۱۴ سال صبر کند.

در سال ۲۰۱۱ اعلام شد که استودیوی GSC Game World بسته و توسعه STALKER 2 لغو خواهد شد. اما با احیای این تیم اوکراینی، در اواخر ۲۰۱۴، حدس و گمان‌هایی در پی از سر گیری ساخت نسخه جدید استاکر شکل گرفت و در سال ۲۰۱۸ شاهد معرفی مجدد آن بودیم. اما جهنم توسعه این عنوان بیشتر از مسائل داخلی و مباحث پیرامون انتقال موتور بازی‌سازی به آنریل انجین ۵ بود. تیم GSC Game World پس از گذراندن دوران سخت پاندمی کرونا، با جنگ روسیه و اوکراین مواجه شد و قضیه به قدری جدی شد که اعضای آن‌ها دفتر خود را به صورت کامل به کشور جمهوری چک انتقال دادند. با در نظر گرفتن تمامی این مشکلات، نمی‌خواهیم با نگاه ترحم به این بازی نگاه کنیم تا از ایرادات آن چشم‌پوشی کنیم. اما داستان دراماتیک و راه طولانی‌ای که پشت سر گذاشته تا به دست گیمرها برسد، چیزی کمتر از یک معجزه نیست!

داستان STALKER 2: Heart of Chornobyl با اقتباسی از فاجعه اتمی چرنوبیل در دهه ۱۹۸۰ میلادی، ما را به منطقه‌ای آخرالزمانی به نام Zone می‌برد. جایی که بعد از اتفاق چرنوبیل، یک فاجعه تخیلی در سال ۲۰۰۶ نیز رخ می‌دهد و باعث جهش و تغییر در زیست‌بوم منطقه می‌شود. اما این تمام ماجرا نیست و اتفاق یاد شده منجر به پیدایش اجسامی می‌شود که به نام Artifact شناخته شده و هرکدام ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. امکان استفاده از این آرتیفکت‌ها و قدرت‌هایشان، یکی از جنبه‌های گیمپلی بازی است که می‌تواند امکانات خاصی به بازیکن اعطا کند. استاکرها به Zone می‌آیند تا به نفع خود از این آرتیفکت‌ها استفاده کنند. گروه‌های مختلفی در این منطقه وجود دارند؛ از سازمان‌های شبه‌نظامی گرفته تا گروه‌های دانشمندان و خلافکاران. رویارویی با هر یک از این گروه، به رویکرد متفاوتی نیاز دارد و از سوی دیگر، پیامدهای خاص خود را نیز خواهد داشت.

در مقدمه، داستان بازی چندان مشخص نیست و روایت گیج‌کننده‌ای دارد و باید چند ساعت به آن مهلت داد تا مسیر روایت خود را پیدا و با بازیکن ارتباط برقرار کند. هرچند که بعد از آن هم روایت منسجمی را شاهد نیستیم اما تاثیر انتخاب‌هایی که در طول مراحل بازی داریم و شخصیت‌پردازی چندلایه، ما را مجاب به ادامه دادن آن می‌کنند. همچنین لازم به ذکر است که با توجه به تصمیمات گرفته شده، ۴ پایان مختلف برای بازیکن تدارک دیده شده است.

STALKER 2 اثری است که به صبر بالای بازیکن نیاز دارد تا بتواند پتانسیل کامل خود را نشان دهد. در واقع، این موضوع که بازی پاداش صبرمان را بدهد، در تمامی ابعاد آن دیده می‌شود، چرا که علاوه بر داستان، گیمپلی و طراحی مراحل هم حوصله زیادی می‌طلبند. در تعریف ژانر این بازی، عنوان تیراندازی اول شخص در کنار کلمه بقا دیده می‌شود اما استاکر بیشتر به کدام سمت تمایل دارد؟ حتی با دیدن تریلرهای بازی هم می‌توانید به این امر پی ببرید که زور عناصر بقا به المان‌های شوتر بازی می‌چربد. بنابراین با یک بازی بکش برو جلو روبه‌رو نیستیم که انتظار مبارزات هیجان‌انگیز و پی‌در‌پی داشته باشیم.

اما Stalker 2 اثری است که روی خوشی به بازیکنان جدید یا کژوال نشان نمی‌دهد. در تمامی بخش‌های بازی، DNA استاکر حفظ شده و بازی دائماً می‌خواهد بازیکن را تنبیه کند یا در شرایط اضطراری قرار دهد. از راه رفتن‌های طولانی که می‌توانند با سنگین شدن آیتم‌های داخل کوله‌پشتی زجرآور باشند، تا دشمن‌های نامرئی و وجود تهدیدهای مختلف در مسیر، تمامی این موارد می‌توانند شما را در همان ابتدا از این بازی منزجر کنند. اما اگر به بازی‌های سبک بقا علاقه داشته باشید، تجربه نسبتاً چالش‌برانگیز اما لذت‌بخشی پیش رویتان خواهد بود.

خوشبختانه STALKER 2 از قانون عناوین سال‌های اخیر در ارائه نقشه‌های بزرگ اما خالی از محتوا پیروی نکرده است. هرچند که نقشه بازی به معنای واقعی کلمه گسترده می‌باشد اما فعالیت‌ها و مراحل فرعی جذابی در آن پیاده‌سازی شده‌اند و برخی از داستان‌هایی که در این مراحل فرعی روایت می‌شوند، در نوع خود جالب هستند. البته که طراحی این مراحل جای بهبود داشت و ممکن است در اواخر بازی کمی احساس تکراری شدن کنید.

اعضای تیم GSC Game World در خلق دنیایی بی‌رحم و وهم‌آلود سنگ تمام گذاشته‌اند. از جلوه‌های بصری گرفته تا پوشش گیاهی انبوه، طراحی صدای بی‌نقص به همراه تنوع بالای موجودات و خطرات محیطی مثل وجود تشعشعات رادیواکتیو، همه و همه باعث شده‌اند تا محیط STALKER 2 در عین زیبایی، اتمسفر فوق‌العاده‌ای داشته باشد. تمامی مکان‌های بازی دائماً استرس‌زا بوده و تجربه بازی به صورت اذیت‌کننده‌ای لذت‌بخش است!

المان‌هایی در بازی گنجانده شده‌اند تا با گیمپلی واقع‌گرایانه‌تری روبه‌رو شویم. برای مثال، اسلحه‌ها طول عمر متفاوت و مشخصی دارند و ممکن است حتی موقع استفاده به صورت ناگهانی قفل شوند که در نوع خود بسیار جذاب است. یا مثلاً سطح گرسنگی برای کاراکتر مشخص شده که البته به لطف غذاهایی که تقریباً در همه جای محیط بازی یافت می‌شوند، چندان عمق و چالش زیادی به بازی اضافه نکرده است.

پیش‌تر به طراحی صدای بی‌نقص محیط اشاره کردم اما حالا می‌خواهم به کار فوق‌العاده صداگذاران در زبان اوکراینی بپردازم. حتی صدای کم‌رنگ‌ترین NPCهای بازی هم مملو از حس زنده بودن است اما اگرچه کار صداگذاران اوکراینی عالی بوده، اما در صداگذاری انگلیسی بازی با لحن آنچنان خوبی روبه‌رو نیستیم و بهتر است بازی را با صدای اوکراینی و زیرنویس انگلیسی تجربه کنید تا فضاسازی استاکر به اوج خود برسد. البته که حتی در زبان اوکراینی هم هماهنگی بین صدای کاراکتر و حرکات لب و دهان یا همان لیپ سینک (Lip Sync) ضعیف است و نگاه به صورت شخصیت‌ها در زمان بیان دیالوگ حس چندانی منتقل نمی‌کند.

علاوه بر ضعف در لیپ سینک، مدل‌سازی شخصیت‌ها و همچنین احساسات صورت آن‌ها به هیچ عنوان در حد و اندازه یک بازی نسل نهمی نیست. انتظار چندان بالایی از جلوه‌های بصری بازی روی سری اس نداشتم اما کیفیت تکسچرها (بافت‌ها) هنگامی که از فاصله نسبتاً نزدیک به آن‌ها نگاه کنید، کاهش چشمگیری نسبت به نمایش‌های بازی داشتند که قابل پیش‌بینی بود. علاوه بر این، انیمیشن حرکت انسان‌ها، حیوانات و حتی برخی موجودات جهش یافته جای کار دارد. همین ضعف‌ها در گرافیک فنی باعث می‌شود تا نتوانیم نهایت لذت از جلوه‌های هنری و نورپردازی زیبای بازی ببریم.

حرکات دشمنان و انسان‌ها نه‌تنها از ضعف انیمیشن رنج می‌برند، بلکه گاهی اوقات به لطف باگ‌های هوش مصنوعی می‌توانند عجیب باشند. در اکثر مواقع، در هنگام درگیری با دشمن، هوش بالای آن‌ها و استراتژی‌هایی که برای مخفی شدن یا حمله در نظر می‌گیرند حیرت‌زده‌تان خواهد کرد. اما ضعف‌هایی که در برخی اوقات از خود نشان می‌دهند باعث می‌شود کمی مبارزات بازی از تعادل خارج و بعضی اوقات بیش از حد سخت یا آسان شوند. گان‌پلی بازی کمی در ابتدا ممکن است مشکل و بد قلق به نظر برسد اما بعد از گذراندن بخش مقدماتی، احتمالاً به آن عادت خواهید کرد و تجربه دلچسبی با کنترلر ایکس باکس ارائه می‌دهد.

مدت زیادی از گیمپلی صرف جابجایی بین نقاط مختلف بازی می‌شود و همین موضوع باعث شده که طراحی نقشه و محیط نقش بسزایی در تجربه کلی بازی داشته باشد. البته طی کردن این مسافت‌ها با پای پیاده در نقشه وسیع Zone، از نیمه‌های بازی کمی حوصله سربر می‌شود. همین موضوع یکی از مواردی بود که باعث شد تا انگیزه‌ای برای شروع مجدد، اتخاذ تصمیم‌های جدید و تجربه سایر پایان‌های بازی نداشته باشم. یکی دیگر از دلایل اجتناب از تجربه دوباره داستان بازی، مشکلات فنی است که پس از عرضه پچ‌های فراوان همچنان گریبان بازی را رها نمی‌کنند.

این که قبل از عرضه بازی حدود ۱۴۷ گیگابایت را با انگیزه تجربه آن در روز اول عرضه، پیش‌دانلود کنید و تنها چند روز مانده به انتشار بازی، با دو آپدیت ۱۳۸ گیگابایتی و ۱۷ گیگابایتی روبه‌رو شوید، می‌تواند شما را حتی از تجربه بازی منصرف کند. به خصوص با وجود محدودیت‌های حافظه در ایکس باکس سری اس، این مشکل بیش از پیش خودش را نشان می‌دهد. انتشار آپدیت‌های حجیم، نشان‌دهنده تلاش تیم سازنده برای ارتقای تجربه کاربران است اما به هرحال عرضه بازی پولیش نشده چندان به مذاق گیمرها خوش نمی‌آید و نمی‌خواهیم تجربه عرضه ناقص عناوینی مثل Cyberpunk 2077 تبدیل به یک امر عادی شود.

برای نقد STALKER 2، از آخرین بیلد بازی که تا زمان انتشار این بررسی عرضه شده استفاده کردیم. یعنی در مجموع بعد از حدود ۱۵۵ گیگابایت آپدیت، بازی همچنان از مشکلات فنی متعددی رنج می‌برد و در برخی صحنه‌های شلوغ، افت فریم محسوسی دیده می‌شود اما عملکرد فنی حال حاضر بسیار بهتر از اولین بیلد بازی ظاهر شده است. با اعلام تیم سازنده، آن‌ها به خوبی از مشکلات ریز و درشت بازی مطلع هستند و به‌روزرسانی‌های زیادی برای این بازی در نظر گرفته‌اند. امیدواریم که هرچه زودتر مشکلات فنی و باگ‌های موجود به کم‌ترین تعداد ممکن برسند، چرا که به نظرم پاشنه آشیل STALKER 2 در همین زمینه است. همچنان معلوم نیست که تمام این عملکرد ضعیف فنی از کم‌کاری تیم سازنده و مشکلات راه توسعه بازی است یا آنریل انجین ۵ یک قربانی دیگر به لیست خود اضافه کرده.

این بازی روی ایکس باکس سری اس تجربه و بررسی شده است