24 اسفند 1403 ساعت 17:47
ما مشتاق ارتباط با موجودات فضایی و تمدن های بیگانه هستیم. هرچند پیدا کردن حیات در مریخ می‌تواند یک خبر فوق‌العاده بد محسوب شود و نشانگر آینده‌ای تاریک برای انسان باشد.
در سال‌های اخیر ناسا بارها تلاش کرده است با ارسال کاوشگر سطح مریخ را با دقت بررسی کند. تا به این لحظه هیچ نشانه‌ای از پیدا کردن حیات در مریخ پیدا نشده است. گرچه دانشمندان بر این باور هستند که مریخ می‌توانسته در گذشته دور میزبان حیات باشد. نگاهی به مریخ نشان می‌دهد که شرایط سیاره سرخ چندان برای پشتیبانی از موجودات زنده مناسب نیست. با وجود این، افراد زیادی امیدوار هستند که در نهایت نشانه‌ای از حیات اولیه در مریخ پیدا شود.
پیدا کردن حیات در مریخ آینده انسان را تباه می‌کند
ما اطمینان داریم که خبری از یوفو و موجودات فضایی در مریخ نیست. این مسئله باعث شده افرادی که دنبال افشا حقیقت فرازمینی ها هستند علاقه چندانی به مریخ نداشته باشند. در سمت مقابل ماجرا برای اخترشناسان فرق می‌کند. از نظر آنها حتی کوچکترین تلاش برای پیدا کردن حیات در مریخ ارزشمند است. هرچند جالب است بدانید که موفقیت در این زمینه می‌تواند بدترین خبری باشد که تاکنون مشاهده کرده‌اید.
برای توضیخ مسئله باید به پارادوکس فرمی اشاره کنیم. با توجه به احتمال بسیار زیاد وجود حیات پیشرفته در جهان هستی، چرا هیچ تمدنی با ما ارتباط برقرار نکرده است؟ عمر جهان به ۱۳.۸ میلیارد سال می‌رسد. این زمان برای شکل‌گیری تمدن‌هایی که پیشرفته‌تر از انسان هستند کافی است. پس چرا هیچکدام از آنها هیچ کاوشگر یا فضاپیمایی را برای یافتن دیگران ارسال نکرده‌اند؟ چرا ما حتی کوچکترین سیگنالی از موجودات فضایی نداریم؟
یک پاسخ به پارادوکس فرمی ایده فیلتر بزرگ است. بر اساس این فرضیه پیش از آنکه یک تمدن هوشمند بتواند از سامانه خورشیدی خود خارج شده و در کهکشان حضور داشته باشد، یک مانع بزرگ ظاهر می‌شود و جلوی آنها را می‌گیرد. در غیر این صورت ما حتما باید نشانه‌ای از یک تمدن پیشرفته را در کهکشان راه شیری مشاهده می‌کردیم. مشکل اینجاست که انسان نمی‌داند فیلتر بزرگ دقیقا چه‌زمانی ایجاد می‌شود.
آیا این فیلتر یک گام از حیات چند سلولی به حیوان‌هایی با توانایی استفاده از ابزار است؟ آیا فیلتر بزرگ دقیقا بین موقعیت کنونی ما و موجودات فضایی با توانایی کاوش در کهکشان‌ها قرار دارد؟ مشکل بزرگ اینجاست که ما متوجه نمی‌شویم از فیلتر بزرگ گذر کرده‌ایم یا اینکه این فیلتر در آینده ما قرار دارد. برخی از دانشمندان تصور می‌کنند که انسان به‌خاطر توسعه هوش مصنوعی یا دیگر عوامل نابودی بشر هرگز توانایی خروج از منظومه شمسی را نخواهد داشت.
در چنین شرایطی پیدا کردن حیات در مریخ چه ارتباطی با پارادوکس فرمی دارد؟ برخی دانشمندان بر این باور هستند که حضور حیات در مریخ می‌تواند انسان را در رابطه با فیلتر بزرگ در جایگاه نامناسبی قرار دهد. دکتر نیک بوستروم از دانشگاه آکسفورد امیدوار است که جستجوی حیات در مریخ به هیچ نتیجه‌ای نرسد. اگر ما حیات در شکل اولیه را در مریخ پیدا کنیم، یعنی فیلتر پس از آن رخ خواهد داد.
اگر حیات چند سلولی در مریخ پیدا شود، باید انتظار رخ دادن فیلتر بزرگ پس از آن را داشته باشیم. به‌باور بوستروم برای شناسایی فیلتر بزرگ باید نگاهی هم به حیات در کره زمین داشته باشیم. ما باید مراحلی را شناسایی کنیم که نامحتمل به‌نظر می‌رسند. یک معیار مهم می‌تواند رخ دادن در تنها یک مرحله باشد. پرواز، بینایی، فوتوسنتز و دست‌وپا هرکدام بارها تکامل یافته‌اند. پس نمی‌توانند گزینه مناسبی برای فیلتر بزرگ محسوب شوند.
بوستروم فکر می‌کند که برخی ویژگی‌های تکاملی پس از مدت طولانی و فراهم شدن تمامی موارد لازم شکل گرفته‌اند. به همین‌خاطر می‌توانند گزینه بهتری باشند. مثلا در این زمینه می‌توان به شکل‌گیری حیات اشاره کرد. تکامل از حیوانات به انسان در یک بازه زمانی بسیار کوتاه (در مقیاس زمین‌شناختی) رخ داده است. پس نمی‌تواند گزینه فیلتر بزرگ باشد.
اگر پیدا کردن حیات در مریخ به نتیجه برسد و ما بتوانیم فسیل یا نشانه‌ای از یک مهره‌دار در سیاره سرخ پیدا کنیم، بدترین خبر ممکن را دیده‌ایم. وجود فسیل نشان می‌دهد که فیلتر بزرگ در آينده ما قرار دارد. به این معنی که انسان هرگز نمی‌تواند آنقدر از نظر فناوری رشد کند که توانایی سفر در کهکشان را به‌دست آورد. به همین‌خاطر بوستروم امیدوار است که کاوشگرهای ناسا چیزی جز سنگ‌های بی‌جان یا اقیانوس‌های یخ‌زده را در منظومه شمسی پیدا نکنند.
شاید عدم موفقیت در پیدا کردن حیات در مریخ یا قمرهای مشتری منجر به ناامیدی شود؛ اما حداقل امیدها برای آینده‌ای باورنکردنی برای انسان را زنده نگه می‌دارد. البته این نظر با توجه به فرضیه فیلتر بزرگ مطرح شده است. اگر نگاهی به بخش اخبار نجوم در گجت‌نیوز داشته باشید، می‌توانید پاسخ‌های بیشتری را در رابطه با پارادوکس فرمی مشاهده کنید.
source