آرزوهای موبایلی ایکس باکس شاید بالاخره پس از حکم دادگاه آمریکایی علیه اپل به ثمر بنشیند

سلطه اپل بر بازار موبایل با ضربه سنگینی مواجه شد، چرا که این شرکت به دستور دادگاه عالی آمریکا، اکنون مجبور شده است از کنترل سیستم‌های پرداخت توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌ها «بلافاصله و به شکلی مؤثر» دست بکشد.

گرچه اپل همچنان از لحاظ مجموع ارزش بازار، به عنوان بزرگترین شرکت جهان شناخته می‌شود، اما جنگ تعرفه‌ای جاری بین دولت ترامپ در آمریکا و چین، اقتصاد این غول فناوری را دچار تلاطم کرده و قیمت محصولاتش را به خطر انداخته است. اکنون نیز یک قاضی آمریکایی با حکمی تاریخی، ضربه سنگینی به انحصار سرکوبگرانه اپل در سیستم عامل موبایل iOS وارد کرده است؛ پرونده‌ای که Epic Games، خالق بازی محبوب Fortnite، تأمین مالی و رهبری شده است.

Epic Games ادعا کرده است که تعرفه‌ها و محدودیت‌های اپل، فضایی زورگویانه و ضدرقابتی برای رقابت در کشور آمریکا ایجاد کرده است، زیرا اکثریت جمعیت این کشور از تولیدات اپل نظیر IPhone و IPad استفاده می‌کنند. اپل از توسعه‌دهندگان بیش از ۳۰ درصد تعرفه دریافت می‌کند تا محصولاتشان را از طریق فروشگاه خود بفروشند و حتی در صورتی که کاربران اشتراک‌ها و خدمات را از طریق وب خریداری کنند، آن‌ها را برای این پرداخت تحت فشار قرار می‌دهد.

قاضی یوون گونزالس راجرز (Yvonne Gonzalez Rogers) در پرونده Epic Games علیه اپل، با تندی تمام اپل را به دلیل «نادیده گرفتن عمدی» یک دستور موقت قبلی سرزنش کرد و همزمان محدودیت‌های جدیدی را بر آن تحمیل نمود.

در این حکم آمده است:

با توجه به دلایل مطرح‌شده در این پرونده، دادگاه تایید می‌کند که اپل عمداً دستور موقت سال ۲۰۲۱ این دادگاه را نقض کرده است؛ دستوری که با هدف جلوگیری از رفتارها و قیمت‌گذاری‌های ضدرقابتی اپل صادر شد. ادامه تلاش‌های این شرکت برای مختل کردن فضای رقابتی، قابل پذیرش نیست.

اپل نیز اعلام کرده است که از طریق جریان‌های حقوقی به این حکم اعتراض خواهد کرد.

تیم سوئینی، مدیرعامل Epic Games، در پاسخ به این حکم در توییتر (ایکس) اعلام کرد که شرکتش بازی Fortnite را «از هفته آینده» به iOS در ایالات متحده بازخواهد گرداند.

این حکم مقرر می‌کند که اپل دیگر نمی‌تواند پرداخت‌های مربوط به فروش برنامه‌ها یا بازی‌هایی که خارج از فروشگاه خودش انجام می‌شوند را دریافت کند. همچنین اپل مجاز نیست نحوه هدایت کاربران به گزینه‌های پرداخت توسط توسعه‌دهندگان را کنترل کند، مگر با ارائه یک اطلاعیه «بی‌طرفانه» مبنی بر انتقال کاربران به «وبسایت شخص ثالث» برای تکمیل پرداخت.

 این حکم یک پیروزی بزرگ برای توسعه‌دهندگان برنامه‌ها و بازی‌های اپل در سراسر جهان محسوب می‌شود. از این پس آن‌ها می‌توانند از گزینه‌های ارزان‌ترِ شخص ثالث خارج از اکوسیستم اپل برای دریافت پرداخت‌ها استفاده کنند یا به سادگی از سیستم‌های پرداخت شخصی خود بهره ببرند.

 این موضوع، بسیار برای شرکت مایکروسافت مهم خواهد بود، زیرا این محدودیت‌های اپل در سیستم عامل iOS، مایکروسافت را از راه‌اندازی سرویس‌های ابری Xbox Cloud Gaming و Xbox Game Pass روی موبایل بازداشته است. قوانین اپل الزام می‌کند که هر بازی موجود در iOS، به‌صورت جداگانه و محصول محور ارائه شود و این قانون مانع از ارائه سرویس‌هایی (مانند Game Pass) می‌شود که چندین بازی را در یک موجودیت واحد جمع‌آوری می‌کنند. شرکت‌هایی مانند نتفلیکس با لیست کردن بازی‌های استریمینگ خود به‌صورت جداگانه از این محدودیت عبور می‌کنند، اما این روش برای سرویس‌هایی که بالقوه هزاران عنوان را در چارچوب این سیستم ارائه می‌دهند، چندان عملی نیست.

اگرچه این حکم دادگاه به‌طور مستقیم به مایکروسافت در حوزه بازی ابری کمکی نمی‌کند، اما به این شرکت اجازه می‌دهد بازی‌ها را مستقیماً از طریق اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های خود به مصرف‌کنندگان بفروشد و اپل را از معادله حذف کند. این دقیقاً همان مکانیسمی است که در ویندوز اجرا می‌شود و به کاهش هزینه‌ها برای مصرف‌کنندگان منجر شده است، چرا که هیچ واسطه‌ای برای دریافت تعرفه‌‌های سودجویانه برای هر خرید وجود ندارد. بهترین نمونه از این اتفاق، عدم مداخله مایکروسافت و ویندوز در خرید بازی‌ها توسط گیمر‌ها در فروشگاه استیم است.