براساس بررسی جدیدی که از سوی موسسه مطالعات زیست محیطی دانشگاه وریج آمستردام صورت گرفته است، هوش مصنوعی ممکن است تا پایان سال 2025 نزدیک به نیمی از کل برق مصرفی مراکز داده در سراسر جهان را به خود اختصاص دهد و از این منظر از انرژی مصرفی کلیه مراکز ماینینگ بیتکوین نیز پیشی بگیرد. این موسسه تاکنون در مطالب متعددی به بررسی موضوع مصرف برق و تاثیرات زیست‌محیطی رمزارزها پرداخته است.
طبق مقاله جدیدی که در مجله Joule توسط موسسه مطالعات زیست محیطی دانشگاه وریج آمستردام درباره افزایش تقاضای انرژی توسط هوش مصنوعی منتشر شده است، هوش مصنوعی در حال حاضر تا یک پنجم مصرف برق مراکز داده را به خود اختصاص داده است. البته تخمین دقیق این عدد دشوار است؛ چراکه شرکت‌های بزرگ فناوری اطلاعات دقیقی از مصرف انرژی مدل‌های هوش مصنوعی خود منتشر نمی‌کنند.
در این مقاله برای رسیدن به این تخمین‌ها، تراشه‌های تخصصی مورد استفاده در هوش مصنوعی مورد بررسی قرار گرفته و از آن برای برآورد مصرف انرژی استفاده شده است. با انجام این بررسی پژوهشگران دریافته‌اند با وجود پیشرفت در بهینه سازی، تقاضای انرژی در مصارف هوش مصنوعی، به سرعت در حال افزایش است و این موضوع نیازمند توجه بیشتری است.
براساس گزارش Theverge، آقای Alex de Vries-Gao پژوهشگر اصلی این تحلیل در این باره اعلام کرده است: پس از مهاجرت اتریوم به فناوری‌های با مصرف انرژی کمتر نسبت به بیتکوین، تصور می‌کردم دوران کار روی موضوع مصرف انرژی توسط فناوری‌های مختلف به اتمام رسیده است، اما با ظهور ChatGPT متوجه شدم که با فناوری دیگری رو به رو هستم که به‌شدت پرمصرف است. او می‌گوید: «فکر می‌کردم کارم تمام شده، ولی وقتی ChatGPT آمد، گفتم: اوه نه، دوباره شروع شد».
او در این مقاله به دو شباهت کلیدی بین رمزارزها و هوش مصنوعی اشاره کرده است. در وهله اول، ذهنیت «هرچه بزرگ‌تر، بهتر». شرکت‌های بزرگ مدام در حال افزایش حجم و ابعاد مدل‌های هوش مصنوعی خود هستند تا بهترین مدل را بسازند، اما این موجب افزایش چشمگیر مصرف منابع انرژی هم می‌شود.
این رقابت منجر به ساخت مراکز داده جدیدی در آمریکا شده که بیشترین تعداد این مراکز در جهان را دارد. شرکت‌های انرژی در حال توسعه نیروگاه‌های گازسوز و راکتورهای هسته‌ای هستند تا بتوانند پاسخگوی تقاضای رو به افزایش برق برای هوش مصنوعی باشند. جهش‌های ناگهانی در مصرف برق می‌تواند به شبکه‌های برق فشار وارد کند و روند انتقال به انرژی‌های پاک را مختل کند؛ همان مشکلی که قبلاً در مورد مراکز استخراج رمزارزها نیز مطرح شده بود.
Vries-Gao همچنین در این مقاله گفته است، مشابه با ماینینگ رمزارزها، دریافت اطلاعات شفاف از میزان دقیق مصرف انرژی و تاثیرات زیست محیطی هوش مصنوعی نیز بسیار دشوار است. اگرچه بسیاری از شرکت‌های فناوری میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را در گزارش‌های سالانه ثبت می‌کنند، اما در اغلب این گزارش‌ها تفکیکی بین هوش مصنوعی و سایر بخش‌ها وجود ندارد. این گزارش‌ها نشان می‌دهند که آلودگی‌های کربنی گوگل و مایکروسافت در سال‌های اخیر افزایش یافته است. مطمئناً بخشی از آن به دلیل تمرکز روی هوش مصنوعی است.
در این مقاله برای برآورد مصرف انرژی، از روشی به نام مثلث سازی استفاده شده است که شامل استفاده از اطلاعات عمومی دستگاه‌ها، برآوردهای تحلیل‌گران و اطلاعات مالی شرکت‌ها برای تخمین میزان تولید سخت افزار و مصرف برق آن‌هاست. شرکت تایوانی TSMC که تراشه‌های هوش مصنوعی برای انویدیا و AMD تولید می‌کند، بین سال‌های 2023 تا 2024 ظرفیت تولید خود را برای تراشه‌های AI بیش از دو برابر کرده است.
در همین رابطه بخوانید:
– مصرف برق ChatGPT کمتر از آن چیزی است که تصور می‌شد
– مایکروسافت برای مراکز هوش مصنوعی خودش نیروگاه هسته‌ای خرید!
– با تشکر کردن از ChatGPT می‌توانید OpenAI را ورشکست کنید!
با محاسبه ظرفیت تولید تجهیزات هوش مصنوعی و مقایسه آن با اطلاعات مربوط به مصرف برق این دستگاه‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که سال گذشته، مصرف برق این تجهیزات احتمالاً برابر با مصرف کل کشور هلند بوده است. به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود که تا پایان 2025، مصرف برق هوش مصنوعی به سطحی معادل کشور انگلستان و به 23 گیگاوات برسد.
هفته گذشته، گزارشی منتشر شد که پیش‌بینی می‌کرد مصرف برق آمریکا تا پایان دهه جاری 25 درصد افزایش خواهد یافت. بخش عمده‌ای از این افزایش مصرف انرژی به دلیل رشد هوش مصنوعی، افزایش مراکز داده و همچنین مراکز استخراج بیتکوین است.
مشخص نیست که آیا افزایش بازدهی انرژی می‌تواند روند رو به رشد مصرف برق را برای تجهیزات هوش مصنوعی متوقف کند یا نه. شرکت DeepSeek ادعا کرده مدل هوش مصنوعی آن می‌تواند با کسری از برق مورد نیاز مدل Llama 3.1 متعلق به شرکت متا کار کند. باید دید که این بهبود بازدهی انرژی برای مدل‌های دیگر شرکت‌ها نیز رخ خواهد داد یا قرار است با بزرگ‌تر شدن ابعاد و حجم آن‌ها، شاهد افزایش مصرف انرژی باشیم.
source