09 مرداد 1404 ساعت 20:16
انسان طوری تعادل کره زمین را به‌هم ریخته است که دیگر توانایی جلوگیری از یک فاجعه بزرگ را ندارد. برطرف کردن آلودگی هوا نیز می‌تواند مشکل گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی را تشدید کند.
در دو تابستان اخیر شاهد گرمای بسیار شدیدی بوده‌ایم. برای چندین دهه دانشمندان نسبت به مشکل گرمایش زمین هشدار می‌دادند و هیچ‌کس جدی نمی‌گرفت. هرچند اکنون تازه با عواقب جدی اقدامات انسان مواجه شده‌ایم. متاسفانه گویی در یک بن‌بست قرار داریم و حتی برطرف کردن آلودگی هوا نیز گرمایش زمین را بدتر خواهد کرد.
نقش چین در ایجاد دوگانه آلودگی هوا و گرمایش زمین
در توافق‌نامه پاریس کشورها پذیرفتند که تلاش‌ها برای نجات زمین را آغاز کنند. هرچند رقابت‌های اقتصادی و عدم رعایت موارد پذیرفته‌شده توسط برخی کشورها سبب شد که شرایط بدتر شود. سیاست‌مداران رشد اقتصادی و رفاه شهروندان خود را در اولویت قرار دادند و شرکت‌ها را محدود نکردند. نتیجه نیز شرایط اسفبار کنونی است.
از یک طرف آلودگی هوا باعث مرگ زودهنگام میلیون‌ها انسان در جهان می‌شود و از طرفی دیگر گرمایش جهانی زمین را به سمت نابودی می‌برد. مشکل اینجاست که حل یک مشکل به بدتر شدن مشکل دیگر منجر می‌شود. دکتر رابرت آلن استاد اقلیم‌شناسی دانشگاه کالیفرنیا مسئله را با دقت بررسی کرده است.
او داده‌های مرتبط با ۱۵ سال اخیر را زیر ذره‌بین قرار داد و متوجه شد که گرمایش زمین با سرعت عجیبی در حال افزایش است. گرچه در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ شاهد شکستن رکوردهای عجیبی در زمینه گرما بوده‌ایم. همین نیز دکتر آلن را متقاعد کرد که یک عامل مهم نادیده گرفته شده است.
گروه بزرگی از دانشمندان بین‌المللی با هشت مدل مختلف آب‌وهوایی وضعیت کره زمین را بررسی کردند. آنها متوجه شدند شدت گرفتن گرمایش زمین به‌خاطر تلاش‌های کشورهای شرق آسیا در برطرف کردن مشکل آلودگی هوا بوده است. در یک دهه اخیر چین اقدامات زیادی را در جهت کاهش گوگرد دی‌اکسید و بهبود کیفیت هوا انجام داده است. چرا باید چنین اقدامی به تغییرات اقلیمی منجر شود؟
یک شهر آلوده یا مه‌آلود را در نظر بگیرید. ذرات معلق موجود در هوا می‌توانند جلوی رسیدن بخشی از پرتوهای خورشید به سطح زمین را بگیرند. در واقع آنها همچون یک عینک آفتابی عمل می‌کنند. در طول چند دهه گذشته آلودگی هوا باعث شده بود ما تاثیرات وحشتناک گرمایش جهانی را درک نکنیم. حالا چین بخش زیادی از آلودگی را حذف کرده و دیگر عینکی برای مواجهه با آفتاب وجود ندارد.
راه‌حل بن‌بست اخیر
طبیعتا ما نمی‌توانیم به‌خاطر گرمایش زمین مشکل آلودگی هوا را فراموش کنیم. هرچند اگر می‌خواهیم وضعیت کره زمین بدتر نشود، باید کربن دی‌اکسید و متان با هم کاهش یابند. پیشتر در اخبار علمی برخی پیشنهادهای شگفت‌انگیز مثل پاشیدن گرد آلماس در آسمان را دیده بودیم. برخی دانشمندان نیز پیشنهاد می‌کنند که با اضافه کردن آلودگی مصنوعی در هوا مشکل را برطرف کنیم.
در این روش از ترکیباتی استفاده خواهد شد که جلوی پرتوهای خورشید را می‌گیرند؛ اما روی سلامتی انسان اثر منفی ندارند. برای اینکار باید یک هواپیما از ارتفاع ۲۰ کیلومتری زمین گازها را اسپری کند. برخی افراد حتی اسپری کردن آب دریا را نیز مفید می‌دانند.
گروهی از دانشمندان معتقد هستند که باید از مسکن‌های موقت دست برداریم. آنها سرمایه‌گذاری گسترده روی ایده درختان مکانیکی را بهترین گزینه می‌دانند. این دستگاه‌ها می‌توانند کربن دی‌اکسید موجود در اتمسفر را با سرعت بالا جذب کرده و به‌صورت ایمن ذخیره کنند. در گام بعدی کربن دی‌اکسید جمع‌آوری شده به لایه‌های زیرین زمین و درون سنگ‌ها منتقل خواهد شد.
متاسفانه تا زمانی که کشورهای جهان به توافق در زمینه ساخت درختان مکانیکی یا کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای برسند، باید تابستان‌هایی گرم‌تر و سخت‌تر را تجربه کنیم. بشر با دستان خود مشکلاتی مثل آلودگی هوا و گرمایش زمین را ایجاد کرده است و ظاهرا قرار نیست تا زمان رخ دادن یک فاجعه جهانی کاری در این زمینه انجام شود.
source