آمار تولید خودروهای سنگین (تجاری) در ایران

مهر 1402: بر اساس آمارنامه تجمعی شهریورماه که توسط وزارت صمت منتشر شده، خودروسازان در شش‌ماهه ابتدایی امسال 19هزار و 763 دستگاه مینی‌بوس و میدل‌باس، اتوبوس، کامیون، کامیونت و کشنده تولید کرده‌اند. این رقم در مدت مشابه سال گذشته 14 هزار و 167 دستگاه بود. بنابراین تولیدکنندگان خودروهای تجاری در این مدت پنج‌هزار و 596 دستگاه معادل 39درصد تولید بیشتری داشته‌اند. در حالی خودروسازان در ماه پایانی تابستان تنها دوهزار و 356 دستگاه خودروی تجاری تولید کرده‌اند که در شهریور سال گذشته هزار و 166 دستگاه بیشتر، یعنی سه‌هزار و 522 دستگاه، تولید تجاری داشته‌اند.

رشد تولید محقق‌شده را می‌توان در راستای سیاست جایگزینی خودروهای تجاری فرسوده ارزیابی کرد. با همین هدف بود که 15 مهرماه شورای اقتصاد تصویب کرد طی چهار سال آینده  85هزار خودروی فرسوده سنگین باید با خودروهای داخلی جایگزین شوند. با توجه به اینکه تنها در 6ماهه امسال خودروسازان 19هزار و 763 دستگاه خودروی تجاری تولید کرده‌اند، به نظر نمی‌رسد این هدف چندان دور از دسترس باشد. البته برای رسیدن به این هدف باید این سطح از تولید و رشد حفظ شود. البته این تنها مصوبه‌ای نیست که به موضوع تجاری‌های فرسوده می‌پردازد. 24 مهرماه نمایندگان خانه ملت در قالب بررسی برنامه هفتم توسعه، ‌به دولت اجازه دادند به ازای اسقاط هر دستگاه اتوبوس و کشنده جاده‌ای با عمر بالای 25 سال، نسبت به اعطای مجوز واردات اتوبوس و کشنده جاده‌ای با سن کمتر از 10 سال به مالک کشنده اقدام کند. بنابراین یک راه جایگزینی خودروهای فرسوده تجاری بر اساس این مصوبه واردات خواهد بود.

بیشتر این رشد تولید در بخش کامیون، کامیونت و کشنده است. در شش‌ماهه ابتدایی سال 1401 خودروسازان 13هزار و 124 دستگاه کامیون، کامیونت و کشنده تولید کرده بودند، اما در سال جاری این رقم را به 18هزار و 847 دستگاه رساندند تا رشد 44درصدی را ثبت کنند. در شهریور‌ماه اما این روند بسیار کند شد، به طوری که در ششمین ماه از سال خودروسازان حتی کمتر از شهریور سال گذشته کامیون، کامیونت و کشنده تولید کردند. براساس آمار منتشره از وزارت صمت، در شهریور امسال دوهزار و 221 دستگاه کامیون، کامیونت و کشنده تولید شده که 33درصد کمتر از تولید سه‌هزار و 304 دستگاهی مدت مشابه سال گذشته است.

بنابر آمارنامه تجمعی شهریورماه، نیمه ابتدایی امسال تنها 420 دستگاه اتوبوس در کشور تولید شده است. این درحالی است که این رقم برای مدت مشابه سال گذشته 560 دستگاه بود. بنابراین در این بازه زمانی خودروسازان 140 دستگاه، معادل 25درصد، کمتر اتوبوس تولید کرده‌اند. در مقایسه شهریورماه امسال با مدت مشابه سال 1401 خودروسازان تنها 89 دستگاه اتوبوس تولید کرده‌اند، در‌حالی‌که شهریورماه سال گذشته این رقم 136 دستگاه بود که نشان از افت 35درصدی تولید این دست از خودروها دارد.

تولید مینی‌بوس و میدل‌باس نیز در ماه پایانی تابستان تقریبا نصف شده است. این دست از خودروها که در شهریور سال گذشته به میزان 82 دستگاه تولید شده بودند، در ششمین ماه از سال تولید آن ها به 47 دستگاه رسید تا افت 43درصدی را ثبت کند. البته تولید مینی‌بوس و میدل‌باس در آمار شش‌ماهه با رشد بسیار محدودی همراه بود، به طوری که از تولید 483 دستگاهی در نیمه ابتدایی سال 1401 به 496 دستگاه رسید تا ضمن ثبت رشد سه‌درصدی، تنها 13 دستگاه بیشتر مینی‌بوس و میدل‌باس تولید کنند.