20 آذر 1403 ساعت 14:53
برنامه آرتمیس ناسا برای سفر به ماه باز هم با تاخیر مواجه شده است. ظاهرا ناسا وضعیت نابسامانی دارد و نمیتواند به این راحتی آماده فرستادن فضانوردان به قمر زمین شود.
آخرین بار در سال ۱۹۷۲ بود که گروهی از فضانوردان توانستند روی ماه قدم بگذارند. پس از آن تا چندین دهه ماموریتهای فضایی به ارسال کاوشگر و تلسکوپ محدود میشد. گرچه در سالهای اخیر مجددا تب سفر به ماه اوج گرفته است. در این میان آمریکا و چین برای فرستادن فضانوردان خود به قمر زمین رقابت میکنند. هرچند که ماموریت ناسا برای سفر به ماه بارها با تاخیر مواجه شده و اکنون نیز شاهد تاخیری دیگر هستیم.
تاخیر مجدد ناسا برای سفر به ماه عذابآور است
مسئولان ناسا اخیرا در کنفرانسی بهصورت رسمی اعلام کردهاند که بهخاطر برخی مشکلات فنی نمیتوانند سفر به ماه را در سال ۲۰۲۵ انجان دهند. اگر مشکل جدیدی پیش نیاید انتظار میرود که ماموریت آرتمیس 2 در سال ۲۰۲۶ انجام شود. ماموریت جذاب و مهم آرتمیس 3 نیز در اواسط سال ۲۰۲۷ انجام خواهد شد. در ماموریت آرتمیس 2 چهار فضانورد ناسا پروازی به دور ماه خواهند داشت و سپس به زمین باز میگردند.
این ماموریت تاریخی سبب میشود که انسان پس از ۵۴ سال مجددا قمر کره زمین را از نزدیک ببیند. همچنین برای اولینبار شاهد حضور یک زن و یک فرد رنگینپوست در اعماق فضا خواهیم بود. در ماموریت آرتمیس 3 نیز فضانوردان روی ماه فرود خواهند آمد تا بتوانند مقدمات ساخت یک پایگاه دائمی را روی این کره بیجان فراهم کنند؛ اما چهچیزی سبب شده که ناسا برای دفعه چندم ماموریت سفر به ماه را به تاخیر بیندازد؟
عملکرد نگرانکننده کپسول اوریون
در نوامبر ۲۰۲۲ بود که ناسا ماموریت آرتمیس ۱ را انجام داد. هدف از این ماموریت تست راکت SLS و کپسول اوریون بود. در واقع مسئولین ناسا میخواستند مطمئن شوند که هیچ خطری ایمنی فضانوردان را تهدید نمیکند. گرچه پرواز آزمایشی آشکار کرد که سپر گرمایی کپسول اوریون عملکرد مناسبی ندارد. آن هم در حالیکه این کپسول باید میزبان فضانوردان در طول ماموریت طولانی سفر به ماه باشد.
در آن زمان بیل نلسون، مدیر ناسا اعلام کرد که چند ماه تاخیر در سفر به ماه ضرری ندارد و در عوض میتواند جان فضانوردان را تضمین کند. به همینخاطر آنها ماموریت آرتمیس 2 را تا سال ۲۰۲۵ بهتاخیر انداختند. حالا بهنظر میرسد که مهندسان ناسا در برطرف کردن این مشکل مهم ناکام بودهاند و باید تا سال ۲۰۲۶ منتظر بمانیم.
ناسا پیشتر در بیانیهای اعلام کرده بود که کپسول اوریون در ماموریت آرتمیس 1 با سرعت ۴۰ هزار کیلومتر بر ساعت وارد اتمسفر زمین شده است. همین نیز سبب گذشت که دمای کپسول به بیش از ۲۷۵۰ درجه سلسیوس برسد. دانشمندان پس از بازگشت به کره زمین کپسول را بررسی کردند و متوجه شدند که نشانههایی از فرسایش روی بدنه وجود دارد. حتی تکههایی کوچکی از آن نیز کنده شده بودند.
فاجعه شاتل فضایی کلمبیا بهخوبی به ناسا یاد داده است که حتی یک اشتباه کوچک نیز میتواند بهقیمت جان فضانوردان و نابودی میلیاردها دلار بودجه تمام شود.
گفته میشود که مهندسان ناسا مسیر پروازی خاصی را برای کپسول اوریون طراحی کرده بودند و همین نیز سبب شد که فشار زیادی را تحمل کند. آنها میتوانند با تغییر این مسیر زمان حضور اوریون در اوج گرمای بازگشت به زمین را کاهش داده و ماجرای تاخیر ناسا در سفر به ماه را به پایان برسانند؛ اما ظاهرا هنوز تردیدهایی در این زمینه وجود دارد. وایزمن بهعنوان فرمانده ماموریت آرتمیس 2 نیز اعتقاد دارد که باید تاخیرها را تحمل کرد تا در نهایت مشکل اصلی پیدا شود.
دیگر مشکلات ناسا برای بازگشت به ماه
حتی اگر مسئله سپر گرمایی کپسول اوریون نیز برطرف شود، همچنان احتمال تاخیر در سفر به ماه بسیار بالا است. ناسا قصد دارد در ماموریت آرتمیس 3 فضانوردان را روانه ماه کند؛ اما این ماموریت چندان ساده بهنظر نمیرسد. در این ماموریت راکت SLS کپسول اوریون را روانه فضا میکند و سپس اوریون بهسمت قمر زمین پیش میرود. در نزدیکی ماه راکت استارشیپ منتظر است تا فضانوردان را بهسطح ماه ببرد.
پس از انجام آزمایشهای مختلف فضانوردان وارد کپسول اوریون شده و با استارشیپ به مدار ماه باز میگردند. در این مرحله اوریون از استارشیپ جدا شده و بهسمت زمین میآید. استارشیپ نیز باید در مدار ماه باقی بماند تا برای ماموریتهای آتی استفاده شود. حالا بیایید نگاهی به وضعیت کنونی داشته باشیم و بررسی کنیم که چرا بهاحتمال زیاد سفر ناسا به ماه با تاخیر مجدد مواجه خواهد شد.
اول از همه اینکه ترامپ در پی کنسل کردن پروژه راکت SLS ناسا است. هر بار پرتاب راکت SLS حدود ۲ میلیارد دلار هزینه برای آمریکا دارد و ظاهرا ترامپ از چنین هزینهای خشنود نیست. در این حالت احتمالا استارشیپ از طرف ایلان ماسک بهعنوان گزینه جایگزین معرفی خواهد شد. طبیعتا چنین تغییری باعث میشود که برنامههای ناسا کاملا عوض شده و ماموریت سفر به ماه با تاخیر زیاد مواجه گردد. اینجاست که احتمالا چین در مسابقه برای بازگشت به قمر زمین پیروز شود.
البته حتی اگر ترامپ نیز چنین اقدام عجیبی را نکند، باز هم مشکلاتی در مسیر ماموریت آرتمیس 3 قرار دارند. آزمایشهای اولیه راکت استارشیپ با فاجعه همراه بود. در آزمایشهای اخیر اسپیس ایکس توانسته وضعیت را بهبود ببخشد؛ اما هنوز هم نمیتوان از عملیاتیشدن استارشیپ صحبت کرد. بهعنوان مثال آنها در آخرین آزمایش خود نتوانستند مانور گرفتن استارشیپ در هوا را تکرار کنند. طبیعتا اگر وضعیت به این شکل ادامه داشته باشد، ناسا نیز بهخاطر امنیت فضانوردان خود استارشیپ را تایید نخواهد کرد.
مشکل دیگر به سوختگیری در فضا مربوط میشود. راکت استارشیپ برای حضور در مدار ماه باید بتواند در فضا سوختگیری کند. آنها میخواهند برای اولینبار چنینکاری را در سال ۲۰۲۵ انجام دهند. ماموریت تعویض پیشرانه بسیار پیچیده است و احتمال دارد مشکلات پیشبینی نشدهای را به این ماموریت اضافه کند.
با توجه به وضعیت فعلی برخی از کارشناسان معتقد هستند که ماموریت ناسا برای سفر به ماه باز هم با تاخیر مواجه خواهد شد. بهباور این افراد بسیار بعید بهنظر میرسد که انسان تا پیش از سال ۲۰۲۸ روی ماه قدم بگذارد. طبیعتا ماموریت سفر به مریخ نیز حداقل تا سال ۲۰۳۶ انجام نخواهد شد.
source