دست کردن در دماغ، خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد

دست کردن در دماغ، یکی از غیربهداشتی‌ترین کارهای ممکن است و طبق یافته محققان، خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد. پس اگر علاقه‌مند هستید، از این بیماری جلوگیری کنید، حتما این مطلب را بخوانید.

دست کردن در دماغ، در علم پزشکی با اصطلاح رینوتیلکسومانیا (Rhinotillexomania) شناخته می‌شود و یکی از غیربهداشتی‌ترین و غیرمناسب‌ترین کارهایی است که می‌توان در یک مهمانی انجام داد. محققان در تحقیقات خود به رابطه‌ای پی برده‌اند که ممکن است در ابتدا تعجب کنید و یا بخندید. آن‌ها می‌گویند، بین دست کردن در دماغ و خطر ابتلا به آلزایمر، رابطه نزدیکی وجود دارد. 

پی بردن به علت این رابطه، ممکن است در ابتدا کمی سخت باشد اما با کمی عمیق‌تر فکر کردن، متوجه خواهید شد که منطقی به نظر می‌رسد. به زبان ساده، ویروس‌ها و باکتری‌های مختلفی روی انگشت وجود دارند و هیچ کسی هم قطعا قبل از دست کردن در دماغ، انگشت خود را ضدعفونی نمی‌کند. با وارد شدن انگشت در دماغ، باکتری‌ها و ویروس‌ها مسیر راحت‌تری برای ورود به بدن یافته‌اند و به آسانی می‌توانند از منافذ بینی عبور کنند.

به‌عنوان توضیح کامل‌تر، در سیستم بویایی عصب‌هایی هستند که پیام گیرنده‌های بویایی مستقر در سقف حفره بینی را به قسمت‌هایی از مغز مانند هیپوکامپ می‌رسانند. همین هیپوکامپ، جزو مناطقی است که در بیماری آلزایمر، دچار آسیب می‌شود.

بینی؛ مسیر ورود علل آلزایمر به بدن

طبق گفته محققان این تیم در مقاله خود، عوامل احتمالی زیادی ممکن است که در ابتلا به آلزایمر نقش داشته باشند. از این عوامل می‌توان به پپتید آمیلوئید و رسوب تاو اشاره کرد. آن‌ها به شواهد جدیدتری نیز اشاره می‌کنند که در آن به رابطه التهاب عصبی و ریسک ابتلا به آلزایمر، دست یافته‌اند. التهاب عصبی، یکی از مواردی است که گفته می‌شود، با آسیب به مغز، احتمال درگیری به آلزایمر را افزایش می‌دهد. در سال‌های اخیر نیز تحقیقات وسیعی در این باره صورت گرفته و به نقش عوامل بیماری‌زا خارجی در ابتلا به التهاب مغزی رسیده‌اند.

همان‌طور که این تحقیق، یافته‌های قبلی را قرار است تکمیل کند، به بررسی ورود عوامل بیماری‌زا مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها از مسیر منافذ بینی به‌وسیله وارد کردن انگشت در دماغ می‌پردازد. همچنین نتیجه آن‌ها نشان می‌دهد، دست کردن در بینی می‌تواند به‌طور غیرمستقیم باعث التهاب مغزی و در نتیجه، آلزایمر شود.

در واقع با وارد کردن انگشت در بینی، هم عوامل بیماری‌زا به سمت داخل هل داده می‌شود و هم در هنگام خارج کردن انگشت، مایع مخاطی که برای به دام انداختن آلودگی‌های هوا در بینی ضروری است نیز خارج می‌شود و در نتیجه، این سیستم ایمنی بدن است که دچار افت عملکرد می‌شود.

به‌طور کلی، این عمل غیربهداشتی، خطر ابتلا به عفونت‌های مختلف را افزایش می‌دهد و در تحقیقی که در چندین سال پیش انجام شده بود، به رابطه این عمل نامناسب و ریسک ابتلا به کوید 19 اشاره می‌کرد.

تحقیقات بیشتر در مورد رابطه آلزایمر و بینی

در سال 2022، مطالعه دیگری نیز در مورد همین رابطه بینی و آلزایمر صورت گرفته بود که تمرکز بیشتری بر روی موش‌ها داشت. این تحقیق نشان داد که با آسیب به بافت پوشاننده حفره بینی، خطر ابتلا به عفونت‌های مختلف افزایش یافته و منجر به پاسخی در مغز شده که مشابه همین پاسخ، در بیماران مبتلا به آلزایمر دیده می‌شود.

علت این‌که محققان در پی یافتن علل آلزایمر، روی بینی تمرکز کرده‌اند، در این است که برخی از ویروس‌ها، به‌طور مرتب در مغز افراد مبتلا به آلزایمر دیده می‌شود. علائم بیماری آلزایمر نیز اغلب ابتدا در حباب بویایی، بخشی از مغز که بوها را تشخیص می‌دهد، مشاهده می‌شود. به‌خاطر همین، آن‌ها بینی را انتخاب کرده‌اند و احتمال می‌دهند که بینی، می‌تواند یکی از مسیرهای اصلی ورود ویروس‌ها به مغز باشد. البته بشر، هنوز تا نتیجه‌گیری قطعی فاصله دارد اما با افزایش درک خود از علت و ماهیت بیماری، به امید این است که بتواند درمان موثر بیماری‌ها را کشف کند.

تیم محققان نیز در مقاله خود می‌نویسند، همان‌طور که در اپیدمی کوید 19 آموختیم، برای پیشگیری از آلزایمر نیز بهبود بهداشت دست ممکن است یک گام پیشگیری آسان و موثر باشد.

این تحقیق در سایت Biomolecules منتشر شده است.