راکتور هسته ای ناسا در ماه: از این پروژه چه می‌دانیم؟

این راکتور همچون سایر راکتورهای تجاری آمریکا گرمای یک واکنش هسته ای کنترل شده را به انرژي برق تبدیل می‌کند. هرچند مشکل اینجاست که در ماه اتمسفر و آب وجود ندارد. در نتیجه باید دانشمندان راهی برای خلاص شدن از گرمای اضافی پیدا کنند. مهندسان ناسا ایده ساخت رادیاتورهای بزرگ را برای خنک کردن راکتور داده‌اند.

مشکلات دیگر مثل نوسان دما از منفی ۱۰۰ تا ۱۰۰ درجه سلسیوس، زلزله‌های مکرر و برخورد سیارک‌ها نیز پروژه ساخت راکتور هسته ای ناسا در ماه را سخت‌تر می‌کنند.

انتقال راکتور هسته ای ناسا به ماه

ناسا اصلا وضعیت خوبی برای رقابت با چین و روسیه ندارد. آنها احتمالا می‌خواهند از راکت استارشیپ شرکت SpaceX برای انتقال راکتور به ماه استفاده کنند. ایلان ماسک تاکید دارد که استارشیپ قوی‌ترین سیستم راکتی جهان است. هرچند اگر به اخبار نجوم علاقه‌مند باشید، اطلاع دارید که فقط در سال ۲۰۲۵ چهار آزمایش این راکت با شکست و انفجار به پایان رسیده است.

ناسا حتی ۴ میلیارد دلار به اسپیس‌ایکس پول داده تا بتواند راکت خود را برای ماموریت آرتمیس 3 در سال ۲۰۲۷ آماده کند. گرچه با گذشت زمان کابوس‌های مربوط به مشکلات استارشیپ بیشتر و بیشتر می‌شوند.

مدیران ناسا تاکید کرده‌اند که راکتور تا رسیدن به ارتفاع ۱۰۰۰ کیلومتری از سطح زمین فعال نخواهد شد. چراکه نمی‌خواهند فاجعه انفجار ماهواره روسی Kosmos 954 و پخش شدن مواد رادیواکتیو در کانادا تکرار شود. در چنین ارتفاعی حتی رخ دادن یک فاجعه نیز خطری را متوجه ساکنان کره زمین نمی‌کند.

دلایل عجله آمریکا برای رسیدن به قمر زمین

بر اساس معاهده ۱۹۶۷ فضای ماورای جو فضا و اجرام آسمانی به هیچ‌کشوری تعلق ندارند. همچنین قرار دادن سلاح در فضا ممنوع است و کشورها فقط باید از آن برای اهداف صلح‌آمیز استفاده کنند. تا به اینجای کار هیچ مشکلی وجود ندارد. مسئله اینجاست که در همین معاهده از کشورها خواسته می‌شود که به زیرساخت‌های همدیگر در سیاره‌ها احترام بگذارند.

در واقع اگر یک کشور بتواند یک راکتور هسته ای در منطقه مشخصی از ماه بسازد، دیگر کشورها باید فاصله مشخصی را با راکتور حفظ کنند. اگر چین بتواند ناسا را در رقابت فضایی برای ساخت راکتور هسته ای در ماه شکست دهد، عملا بخشی از ماه را در اختیار خود می‌گیرد.

مشکل اینجاست که فقط برخی مناطق ماه مثل قطب جنوب از نظر منابع وضعیت مناسبی دارند. شما حتی می‌توانید در قطب جنوب ماه یخ و نور خورشید دائمی داشته باشید. مدیران ناسا با صراحت اعلام می‌کنند که می‌خواهند زودتر از دیگر کشورها به قطب جنوب ماه رسیده و این منطقه را به نام آمریکا بزنند.

چالش‌های جدی ماموریت ناسا

علاوه بر چین و روسیه، ۸ کشور دیگر نیز اعلام کرده‌اند که می‌خواهند در ماموریت سفر به ماه نقش داشته باشند. در سمت مقابل آمریکا تمایل ندارد کشور دیگری را در پروژه ساخت راکتور هسته ای ناسا در ماه شریک کند. آنها در بهترین حالت احتمال اضافه شدن شرکت‌های خصوصی آمریکایی را می‌پذیرند. آیا ناسا توانایی انجام چنین پروژه‌ایی را دارد؟

مدیر پیشین ناسا اعلام کرده است که اگر این پروژه برای پنج سال متوالی هر سال ۳ میلیارد دلار دریافت کند، تا سال ۲۰۳۰ عملی خواهد شد. هرچند نکته مهم اینجاست که بودجه ناسا در سال‌های اخیر بسیار کاهش یافته است. در سال ۲۰۲۶ نیز بودجه این سازمان با کاهش ۲۴ درصدی به کمترین میزان خود از سال ۱۹۶۱ خواهد رسید. همین نیز باعث شده که ناسا ۴۱ پروژه مختلف خود از جمله بازگرداندن نمونه خاک از مریخ را لغو کند.

سال گذشته دولت آمریکا برنامه استعفای معوق را در مورد ناسا اجرا کرد. در نتیجه این برنامه ۲۰ درصد از کارکنان ناسا از این سازمان خارج شدند. بودجه ۲۰۲۶ نیز باعث می‌شود که ناسا مجبور شود یک‌سوم کارکنان خود را کاهش دهد. وضعیتی که قطعا باعث تضعیف علمی و تجربی این سازمان مهم خواهد شد. آیا با شرایط کنونی ناسا می‌تواند در پروژه ساخت راکتور هسته ای در ماه از چین پیشی بگیرد؟ شاید آمریکا اینبار در رقابت فضایی شکست بخورد!